پراکنش نماتود سیستی غلات، Heterodera filipjevi، در مزارع گندم استان اصفهان بر اساس درون‏یابی و ارتباط فاکتورهای آب و هوایی با تراکم جمعیت آن

نوع مقاله : مقاله کامل پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده

2 مسئول مکاتبه

چکیده

این تحقیق به منظور شناسایی، تعیین درصد آلودگی، تراکم جمعیت و ترسیم نقشه پراکنش نماتود سیستی غلات بر اساس درون‏یابی با سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)، همچنین بررسی ارتباط عوامل آب و هوایی با تراکم جمعیت و پراکنش گونه غالب در مزارع گندم استان اصفهان انجام شده است. مجموعاً 280 نمونه خاک و ریشه از 140 مزرعه گندم شهرستان‏های استان طی سال‏های 1391-1393 به صورت تصادفی جمع‏آوری گردید. سیست‏ها از نمونه‏های خاک استخراج و تعداد سیست‏ها و تخم و لارو سن دوم درون هر نمونه شمارش گردید. شناسایی گونه بر اساس مطالعات ریخت‏شناسی و ریخت‏سنجی و همچنین مشخصات مولکولی انجام شد. با بهره‏گیری از تکنیک درون‏یابی با استفاده از نرم‏افزار Arc GIS نقشه پیوسته تراکم جمعیت تخم و لارو سن دوم و برآیند جهت پیشرفت بیماری برای استان تعیین شد. جهت و میزان همبستگی جمعیت تخم و لارو سن دوم با برخی عوامل آب و هوایی و ارتفاع از سطح دریا پس از تهیه نقشه‏های پیوسته آنها در محیط GIS با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون تعیین گردید. نتایج این تحقیق نشان داد تنها گونه Heterodera filipjevi از نماتودهای سیستی غلات در استان اصفهان انتشار دارد و از مجموع 140 نمونه خاک 4/56 درصد آنها با میانگین جمعیت 02/6 تخم و لارو سن دوم در گرم خاک به این گونه آلوده بودند. بر اساس درون‏یابی بیشترین میانگین تراکم جمعیت به ترتیب مربوط به شهرستان‏های اردستان، نطنز، کاشان، آران و بیدگل، مبارکه، نائین و اصفهان بود. میزان تراکم جمعیت این نماتود با میانگین دما همبستگی مستقیم و با میانگین بارش، درصد رطوبت نسبی و همچنین ارتفاع همبستگی معکوس نشان داد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Distribution of cereal cyst nematode, Heterodera filipjevi, in wheat fields of Isfahan province based on interpolation and relationship of climatic factors with its population densities

نویسندگان [English]

  • H. Karimipour Fard 1
  • E. Pourjam 2
  • Z. Tanha Maafi 1
  • N. Safaie 1
چکیده [English]

This study was conducted to identify cereal cyst nematodes (CCNs), distribution and disease incidence, population density and preparing map of distribution based on interpolation using geographic information system (GIS), as well as determination of relationship between climatic factors with population density of dominant species. Totally 280 soil and root samples were randomly collected from 140 wheat fields of Isfahan province during 2012-2014. The soil samples were processed for cyst extraction and number of cysts, second stage juveniles (J2) and eggs inside each sample were counted. Species was identified based on morphological and morphometric features and molecular characters. Analysis was performed by Arc GIS software using interpolation technique for determination of raster maps of population density of J2, eggs and direction of disease progression. After preparing the raster maps, direction and the correlation of J2 and eggs populations with some climatic factors and altitude determined by GIS using Pearson's correlation coefficient. Heterodera filipjevi was the only species of cereal cyst nematodes found in Isfahan province, and 56.4% of soil samples were contained H. filipjevi with an average population of 6.02 eggs and J2/g of soil. Based on interpolation of population density, Ardestan, Natanz, Kashan, Aran va Bidgol, Mobarekeh, Naein and Isfahan districts had the most mean population density of H. filipjevi, respectively. Population density of the nematodeshowed direct correlation with the long term mean of temperature and inverse correlation with the long term mean of precipitation, relative humidity percent and altitude.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • GIS
  • identification
  • plant-parasitic nematode